Орхон аймгийн Татварын хэлтсийн Жижиг татвар төлөгчтэй харилцах тасгийн дарга Ц.Өнөрмөнхтэй аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай, татвар төлөгч хугацаандаа татвараа төлснөөр ямар хөнгөлөлт эдлэх боломжтой талаар ярилцллаа.

- Аж ахуйн нэгж, байгууллага, хуулийн этгээд татвартай холбоотой ямар эрх, үүрэг хүлээдэг талаар ярилцлагаа эхэлье.

- Аж ахуйн нэгж, байгууллага шинээр байгуулахдаа Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн дагуу Улсын бүртгэлийн газарт бүртгүүлнэ. Дараа нь Татварын ерөнхий хуулийн 26.4-т заасны дагуу 7 хоногийн дотор харьяа Татварын хэлтэст бүртгүүлэх үүрэгтэй байдаг. Ийнхүү татвар төлөгчөөр бүртгүүлэн хуулийн этгээд болсны дараа тухайн байгууллагыг хариуцсан байцаагч холбогдох хууль, тогтоомжийн талаар заавар, зөвлөгөө, татвараа хэрхэн төлөх талаарх мэдээллийг өгч ажилладаг. Шинээр байгуулж буй байгууллага, Аж ахуйн нэгжийн хувьд татварын хуулийн мэдлэггүйгээс хугацаандаа тайлангаа гаргахгүй удаах, зарим хөнгөлөлт эдлэх боломжоо ашиглаж чадахгүй байх тохиолдол их байдаг. Мөн татварын тухай хуульд зааснаар татвар төлөгч 12 төрлийн эрх эдэлдэг.

- Албан татвар төлөгч гэж хэнийг хэлэх вэ? Тухайн аж ахуйн нэгжийн ямар төрлийн орлогод албан татвар ногдуулдаг вэ?

-"Хялбаршуулсан горим” гэдэгт хэн хамрагдах боломжтой вэ?

- Жилийн 50 сая төгрөгөөс бага борлуулалтын орлоготой, зардлаа тодорхойлох боломжгүй татвар төлөгчийн хувьд хялбаршуулсан горимоор татвараа төлөх хүсэлт гаргаснаар татварт ногдуулах орлогын нэг хувиар татвар төлөх боломжтой. Харин аж ахуй нэгж байгууллагуудын хувьд баримтаар нотлогдох зардлыг нотолж чадаагүйгээсээ өндөр татвар төлөх эрсдэлтэй байдаг. Өөрөөр хэлбэл, Аж ахуй нэгж байгууллагын өмнөх жилийн тайлангаар баталгаажсан борлуулалтын нийт орлогын хэмжээ 50 сая төгрөгөөс бага бол тухайн тайлант жилийн 3 дугаар улиралд/9 дүгээр сарын 30-ны дотор/багтаан харьяалах татварын албандаа хүсэлт гаргах бөгөөд хялбаршуулсан горимоор татвараа төлөх боломж нь нээгдэнэ гэсэн үг юм.

Жишээлбэл, "А” ХХК -Борлуулалтын орлого-35,0 сая төгрөг -Хуульд заасан баримтаар нотлогдох зардал байхгүй Нийт төлбөл зохих татвар=35,0 сая төгрөг*1%=350 мянган төгрөг 300,0 сая хүртэлх борлуулалтын орлоготой аж ахуй нэгж байгууллагын хувьд тайлан тушаах үед системд сонголт хийснээр татвар ногдох орлогоосоо 1% татвар төлнө. Жишээлбэл, "А” ХХК 2021 онд -Борлуулалтын орлого-100,0 сая төгрөг -Хуульд заасан чөлөөлөхөөр заасан үйл ажиллагааны орлого-30,0 сая төгрөг -Хуульд заасан баримтаар нотлогдох хасагдах зардал-40,0 сая Нийт төлбөл зохих татвар= ((Борлуулалтын орлого- Чөлөөлөгдөх орлого)-хуульд заасан хасагдах зардал)*1% Нийт төлбөл зохих татвар= ((100,0-30,0)-40,0)*1%=300,0 мянган төгрөг төлөх юм.

Жишээ:"А” ХХК худалдаа , үйлчилгээ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг. 2021 онд ААНОАТ 90% хөнгөлөлтөд хамрагдахаар болсон. - Борлуулалтын орлого-400,0 сая төгрөг - Хуульд заасан чөлөөлөхөөр заасан үйл ажиллагааны орлого-50,0 сая төгрөг -Хуульд заасан баримтаар нотлогдох хасагдах зардал-110,0 сая /Үүнээс чөлөөлөгдөх орлого олохтой холбоотой гарсан зардал 10 сая төгрөг/ Нийт төлбөл зохих татвар= ((Борлуулалтын орлого- Чөлөөлөгдөх орлого)-хуульд заасан хасагдах зардал)*10% Нийт төлбөл зохих татвар= ((400,0-50,0)-100,0)*10%=25,0 сая төгрөг төлөх юм.

-Ярилцсанд баярлалаа.