Эрх нь зөрчигдсөн парламентын гишүүдийн асуудалд анхаарал хандуулж ажилладаг тус байгууллага 1998 оноос Ардчиллын удирдагч, төр нийгмийн зүтгэлтэн С.Зоригийн амийг хөнөөсөн хэрэгт хяналт тавьж ирсэн юм. Хэргийг хурдан илрүүлэх, шийдэх талаар манай УИХ, төр, засгийн холбогдох байгууллагууд, Хүний эрхийн комисст удаа дараа мэдэгдэл, шаардлага, зөвлөмж хүргүүлж байв.

Өнгөрсөн 18 жил ОУПХ-ны асуултад манай улс "Шалгаж байна” гэсэн ганцхан хариуг л өгч ирсэн. Тэгвэл өнгөрсөн жилээс хэргийг илрүүлэхэд ахиц гарсан , гэмт хэрэгтнүүдийг илрүүлсэн, мордон шалгаж байгаа, шүүх хурал үргэлжилж байна гэсэн мэдээллийг хүргүүлсэн байдаг. Энэ удаа "Хэргийг шийдсэн” гэсэн дүгнэлттэйгээр тэднийг угтах нь.

Харин ОУПХ Б.Содномдаржаа, Т.Чимгээ нарын ар гэрийнхэнтэй уулзана гэж мэдэгдсэн нь анхаарал татаж, асуулт дагуулж байна. Шүүх хурлын эргэн тойронд үүссэн нөхцөл байдал бол эхнээс нь дуустал хаалттай горимд явуулсан нь нийгэмд эргэлзээ төрүүлсэн. Олон нийтийн дунд одоо ч энэ эргэлзээ хэвээр байгаа. Тэгвэл энэ хэргийн илрүүлэлтэд байнга санаа тавьж, дуу хоолойгоо хүргэж ирсэн ОУПХ ч гэсэн тухайн үед хэргийн шийдвэрлэлтэд эргэлзээтэй хандаж байгаагаа илэрхийлсэн албан бичгийг өнгөрсөн хавар манай улсад гурван ч удаа ирүүлсэн гэдгийг УИХ-ын дэд дарга Ц.Нямдорж мэдэгдэж байв.

Үүнээс өмнө буюу 2016 оны гуравдугаар сарын 21-нд ч мөн л ийм утгатай шаардлагыг тавьж байсан удаатай. Тухайлбал "Хэргийг нууцын зэрэглэлээс нэн даруй гаргаж, ил тод байдлыг хангах", "Хэрэгт Тагнуулын байгууллагын оролцоог хязгаарлах", "Мөрдөн байцаалтыг холбогдох хууль журмын дагуу явуулах", "Прокурорын байгууллага үр дүнтэй хяналт тавих”, "Хэргийг илрүүлэх, шийдвэрлэх үйл явцад олон улсын туршлагатай мөрдөгчдийг оролцуулах” гэсэн шаардлага, зөвлөмжийг тухайн үед нь ирүүлсэн байдаг.

Ц.Нямдоржийн хэлснээр бол өнгөрсөн хавар "Та нар яагаад энэ хэргийг хаалттай хийж байгаа юм бэ”, "Яахаараа энэ хэргийг Тагнуулын байгууллага шалгадаг юм бэ”, "Яахаараа Б.Булган гэдэг хүнийг бүтэн жил хорьчхоод шүүх хуралд оруулдаггүй юм бэ” гэсэн асуудал тавьсан. Харамсалтай нь манай хууль, хяналтын байгууллага, тор, засгийн байгууллагууд ОУПХ-ны зөвлөмж, шаардлагыг биелүүлээгүй. Хэргийг шийдсэн, эцсийн шийдвэр гарсан хэмээн хавтаст хэргийг хаачихсан.

Тэгвэл ОУПХ хэрэг шийдэгдсэн гэж үзэж орхихгүй гэдгээ энэхүү мэдэгдлээрээ илэрхийлсэн гэж үзэж болох юм. Монгол Улс 18 жил илрүүлж чадаагүй хэргээ улс төрийн олон сонгууль давхацсан жил гэнэт илрүүлэн шийдсэн, ингэхдээ хаалттай горимоор шийдвэрлэсэн нь Олон улсын байгууллагын анхаарлыг татжээ.

Магадгүй хэргийг үнэн зөв шийдэж үү, олон жилийн дараа гэнэт шийдвэрлэхдээ бусдыг хэлмэгдүүлсэн байх вий. Шийдсэн нь ч, хяналт тавьж ажиллаж байгаа ОУПХ-ны хувьд ч энэ хэргийн шийдвэрлэлтээс болж олон улсад нэр хүндээ алдах вий гэдэгт тэд ч бас үргэлжлүүлэн анхаарал хандуулсаар байгаа ажээ.

Л.ХЭРЛЭН